Xəbərlər
Neyropsixoloqlar ikinci bir dil öyrənməyin beyindəki əlaqələri necə dəyişdirdiyini araşdırdılar.
Fev 02, 2024 | 10:25 / Maraqlı məlumatlar
Oxunub 2664 dəfə

Insanlar ikinci bir dili mənimsədikdə, beyinlərinin neyronlararası əlaqələrində əhəmiyyətli dəyişikliklər baş verir.

Bunu  Almaniyada suriyalı qaçqınlarla bağlı yeni bir araşdırma göstərdi.Nəticələri Proceedings of the National Sciences Academy jurnalında dərc edilmiş işi Almaniyanın Leypsiq şəhərindəki Maks Plank koqnitiv tədqiqatlar və beyin Elmləri İnstitutunun neyropsixoloqlar qrupu aparıb.Layihə çərçivəsində alimlər Almaniyaya köçmək məcburiyyətində qalan ərəbdilli insanlar üçün intensiv dil kursları təşkil etdilər. Maqnit rezonans tomoqrafiyasından istifadə edərək tədqiqatçılar neyronlararası əlaqələrin çevrilmələrini müşahidə etdilər, bunun sayəsində əcnəbilər ünsiyyət üçün yeni bir dili anlamağa və istifadə etməyə başladılar.

Tədqiqatçılar beyin yollarının gedişatını və struktur dəyişikliklərini izləməyə imkan verən qabaqcıl MRT-traktoqrafiya texnikasından istifadə etdilər. Altı ay ərzində 

neyropsixoloqlar dil intensivliyinin başlanğıcında və üç-altı aydan sonra, yəni kursun ortasında və sonunda müayinə olunan 59 ərəb dilli iştirakçının yüksək tezlikli MRT- lərini araşdırdılarvə metodik olaraq müqayisə etdilər. Nəticədə ikinci bir xarici dilöyrənərkən dil maneəsini aşmağın bir yolu təklif edildi və Ali İqtisadiyyat Məktəbinin Psixologiya departamenti-nin tədqiqatçıları ikinci xarici dil öyrənənlər üçün dil narahatlığını aradan qaldırmaq üçün tövsiyələr hazırladılar. Təsvirin təhlili beynin ağ maddəsindəki dil şəbəkəsində neyronlararası əlaqələrin artdığını və ikinci dilin öyrənilməsi prosesində sağ yarımkürədə əlavə sahələrin iştirak etdiyini göstərdi.İşin müəlliflərindən biri Xuehu Vei "Öyrənmə irəlilədikcə hər iki yarımkürədə beynin dil zonaları arasındakı əlaqələr artdığını yeni sözlərin tanınması hər iki yarımkürədə, xüsusən təlim proqramının ikinci yarısında, konsolidasiya mərhələsində leksik və fonoloji alt şəbəkələrin gücləndiyini vurğuladı".

Maraqlıdır ki, paralel olaraq neyropsixoloqlar korpus kallosumun (corpus callosum) birləşdirdiyi beynin sağ və sol yarısı arasındakı əlaqələrdə azalma aşkar etdilər. Tədqiqatçıların fikrincə,beyin yarımkürələri arasında  əlaqələrin belə  azalması göstərir ki, ikinci bir dil öyrənərkən dil funksiyasının cəmləşdiyi sol yarımkürənin nəzarəti sağınarxasında zəifləyir.

Bu, yeni dili mənimsəmək üçün sağ yarımkürədə əlavə resurslar bu-raxır .Müəlliflər beyin əlaqələrindəki dinamik dəyişikliklərin Goethe İnstitutunun dil testində nəticələrin yaxşılaşması ilə birbaşa əlaqəli olduğunu qeyd etdilər.
Ümumiyyətlə, araşdırma, Yetkin beyinlərin yarımkürələr daxilində və arasında struktur əlaqələrini modulyasiya edərək yeni idrak ehtiyaclarına necə uyğunlaşdığını göstərdi. Alimlər yeni məlumatların insanların dilləri necə mənimsədiyini və beynin necə işlədiyini daha yaxşı anlamağa kömək etdiyini vurğuladılar.

 

JURNALLAR
Faydalı linklər