Xəbərlər
Alimlər suda həll olunmayan dərmanlar üçün öz-özünə yığılan “qablaşdırma materialı” hazırlayırlar
Yan 23, 2023 | 10:00 / Maraqlı məlumatlar
Oxunub 586 dəfə

Rusiyalı alimlər suda həll olunmayan və  mühitin turşuluğuna  həssas  olan dərmanlar üçün öz-özünə yığılan kapsul hazırlayıblar. Bu qablaşdırma sayəsində dərman yalnız mühitin müəyyən bir turşuluğunda insan toxumasına daxil olur və  onu vaxtından əvvəl oksidləşmədən qoruyur, məsələn, mədədə isə bu aktivliyin itirilməsinə səbəb olur. Bu tədqiqat dərmanların keyfiyyətini və bioəlverişliliyini  əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıracaq.

Kverçetin bitki mənşəli merəkkəb kimyəvi birləşmədir, P vitaminlər qrupuna  aiddir və iltihab, şiş və spazm əleyhinə  təsir göstərir. Bu vacib xüsusiyyətlərə baxmayaraq, dərman suda zəif həll olduğuna və orqanizmdə  oksidləşdiyinə görə həkimlər tərəfindən nadir hallarda istifadə olunur.

Kverçetin-i daha dayanıqlı və tibdə istifadəsini  əlverişli etmək üçün alimlər dərmanı lazım toxumalara çatdıran və ətraf mühitin müəyyən turşuluğunda onu sərbəst buraxan nanokapsullar kimi pH-həssas sistemlərdən istifadə etməyi təklif edirlər. Beləliklə, məsələn, mədədəki mühit həmişə turşdur, onikibarmaq bağırsaqda qələvidir və dərmanın hədəf orqana daxil olduğu qanda az qələvi neytrala yaxındır. Kazan Federal Universitetinin  tədqiqatçıları müsbət və mənfi yüklü hissəciklərdən - kationlardan və anionlardan ibarət mürəkkəb kimyəvi komplekslər işləyib hazırlayıblar ki, bu da lazım olan molekulun ətrafında örtük yaradır. Komplekslərin yığılması üçün bloklar kimi müəlliflər insanlar üçün zəhərli olmayan üzvi molekullardan ibarət  pillararenlərdən istifadə etdilər. Onlar suda həll olur və öz-özünə sferik nanohissəciklərə yığılırlar.

Bu kimyəvi komplekslərin tibbdə istifadəsi planlaşdırıldığı üçün müəlliflər onları hüceyrələr üçün təhlükəsizlik baxımından sınaqdan keçiriblər. Aparılan sınaq nəticəsində fibroblastlar və  süd vəzləri xərçəngi hüceyrələri üzərində toksiklik aşkar edilməyib.  Məhz buna görə alimlər bu istiqamətin  xərçəng əleyhinə dərmanların sitotoksiklik tədqiqatları üçün  mühüm olduğu qərarına gəldilər.

Yeni pH-həssas dərman çatdırma sistemi  mühiti neytral və ya bir qədər qələvi olan orqan və toxumaları hədəf alır. Müəlliflər eksperimental olaraq sübut etdilər ki, onlar tərəfindən işlənib hazırlanmış kapsullar yalnız belə şəraitdə kverçetin buraxır, komplekslər isə mədə şirəsini təqlid edən turşu məhlullarında sabit qalır. Bu xüsusiyyət kapsulların aktiv dərmanı istənilən toxumalara çatdırmasına və onun vaxtından əvvəl oksidləşməsinin və aktivliyinin itirilməsinin qarşısını almağa imkan verəcəkdir.

Rusiya Elm Fondunun (REF) Prezident Proqramının qrantı ilə dəstəklənən tədqiqatın nəticələri “Journal of Molecular Liquids”də dərc olunub.

JURNALLAR
Faydalı linklər