İyl 04, 2022 | 13:56 / Maraqlı məlumatlar
REA-nın N.S. Kurnakov adına Ümumi və Qeyri-üzvi Kimya İnstitutunun , A.M. Proxorov adına Ümumi Fizika İnstitutunun və Kanada alimlərindən ibarət olan qrup prazeodium ionları (Pr3+) ilə legirlənmış toz halında vismut ortogermanat əldə edərək onu tədqiq ediblər. Alınan material radiasiya sensorlarının yaradılması üçün perspektivlidir.
Bu günə qədər bütün dünyada əhalinin tibbi müayinələr zamanı kollektiv surətdə şüalanma dozasında artım olduğu qeydə alınıb. COVID-19 pandemiyası ilə əlaqədar olaraq, koronavirus infeksiyası və onun nəticələrini aşkar etmək üçün ağciyərlərin kütləvi (çox vaxt çoxsaylı) kompüter tomoqrafiyası aparılmışdır. Xəstələrin radiasiyaya məruz qalmasının azaldılması ən aktual məsələlərdən biridir. Bu problemi isə qısa işıqlandırma müddəti olan yeni növ sintilyatorlardan istifadə etməklə həll etmək olar. Bu isə yüksək görüntü keyfiyyətini saxlamaqla xəstələrə təsir edən radiasiya dozasını 30% azaltmağa imkan verir. Aşağı ətalət sintillyatorların əsas xüsusiyyətlərindən biri olub, detektorların həssaslığını və sürətini müəyyən edir.
Vismut ortogermanat monokristalları nüvə fizikası, astrofizika və tomoqrafiyada yüksək enerjili radiasiya detektorları üçün sintilasiya materialı kimi istifadə olunur. REA Ümumi və Qeyri-üzvi Kimya İnstitutunda bu cür detektorların istehsalı üçün materialların optimallaşdırılması üzrə fəal tədqiqatlar aparılır.
Alimlər müəyyən etdilər ki, praseodimium ionları ilə legirləmə mono kristallik legirləşməmiş analoqu ilə müqayisədə flüoresensin yaşama müddətinin xeyri dərəcədə azalmasına səbəb olur. Belə təsir bu materialda elektron həyəcan enerjisinin ötürülməsinin xüsusiyyətləri ilə bağlıdır.
Əldə edilən material işıqlanmanın qısa müddətini vismut ortogermanatın ənənəvi üstünlükləri ilə əlaqələndirir: mexaniki və radiasiyaya davamlılığı, hiqroskopik olmaması və s. Bundan əlavə, tozvari sintilyator əsasında keramika yaradılması monokristalların yetişdirilməsi ilə müqayisədə texnoloji cəhətdən daha sadə prosesdir və öz növbəsində detektorların qiymətini azaldır.
İşin nəticələri Optical materials jurnalında dərc olunub.
