Xəbərlər
Yüksək təzyiqli kimya yeni "partlayıcı" azot birləşməsini yaratdı
İyn 13, 2022 | 11:00 / Maraqlı məlumatlar
Oxunub 1138 dəfə

Skoltex,Hovard Universiteti Karnegi İnstitutu,Çikaqo Universiteti və Çin Elmlər Akademiyasının Bərk Cisim Fizikası İnstitutun alimləri ilk dəfə olaraq kalium və azot K2N6-nın ekzotik birləşməsini əldə ediblər - onun tərkibində partlayıcı enerji saxlayan altı atomlu azot halqaları var.Maddənin sintezi sənaye şəraitində əldə ediləndən bir neçə dəfə yüksək təzyiq tələb etsə də, tədqiqat partlayıcı və ya raket yanacağı kimi alınan yeni azot birləşməsinə doğru bir addımdır.

Azot demək olar ki, hər hansı bir partlayıcı maddənin, məsələn, trotil, dinamit və ya barıtın mühüm tərkib hissəsidir. Bunun səbəbi, hər bir azot atomunun üç cütləşməmiş elektronu olması və belə iki atomun bir-biri ilə üçlü rabitə, yəni üç ümumi elektron cütü olan N2 qaz molekulu yaratmağa hazır olmasıdır. Belə çıxır ki, hər hansı digər əlaqələrdə iştirak etdiyi birləşmədə daha çox azot toplamaq kifayətdir və partlayıcı potensial təmin edilir. Belə ki, atomlar ilk fürsətdə böyük miqdarda istilik və N2 qazı ayırmaqla yenidən qruplaşmaya meylli olurlar.

Təcrübənin aparıldığı Karnegi İnstitutunun elmi işçisi Aleksandr Qonçarovun rəhbərliyi altında yeni nitrid əldə edilib.

Əldə edilən birləşmə kalium nitridi adlanır və K2N6 formuluna malikdir. Bu, sintezi 450 min atmosfer təzyiqində baş verən bir kristaldır. Lakin maddə hətta iki dəfə aşağı təzyiqdə də sabitdir.

Alimlər qeyd edirlər ki, sintez üçün tələb olunan təzyiq hələ də çox yüksək olduğundan, yeni material praktiki olaraq  tətbiqə çatmır: texnologiya baxımından yaxşı nəticə 100 min atmosferə çatmaq olardı. Buna baxmayaraq, iş düzgün istiqamətdə bir addımdır və fundamental kimya baxımından maraqlı nəticələr əldə edilib.

 "Yeni yüksək enerjili materialımız qəribə yüksək təzyiq kimyasının başqa bir təzahürüdür".

 Məqalə Nature Chemistry-də dərc edilib.

https://indicator.ru/chemistry-and-materials/khimiya-vysokikh-davlenii-porodila-novoe-vzryvnoe-soedinenie-azota-23-04-2022.htm

JURNALLAR
Faydalı linklər